Quên tắt bóng đèn khiến cả căn nhà bốc cháy, vô lý hay sự thật?

Hệ thống dây điện trục trặc, thiết bị điện tử bị lỗi và ổ cắm hỏng là những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra hỏa hoạn về điện. Nhưng có 1 nguyên nhân khác nữa mà mọi người thường bỏ qua, đó chính là bóng đèn. Chẳng lẽ 1 chiếc bóng đèn bé nhỏ lại có thể gây ra hỏa hoạn? Nếu vẫn còn cảm thấy ngờ vực, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.  

Bóng đèn có thực sự gây ra hỏa hoạn?  

Không ít các tai nạn thương tâm xảy ra bắt nguồn từ việc lắp sai bóng đèn. Nếu công suất của bóng đèn vượt ngưỡng, nó có thể dẫn đến quá tải và gây cháy. Trong tất cả các loại đèn, thì đèn sợi đốt có khả năng gây cháy cao hơn các loại bóng đèn khác.  

Đèn sợi đốt, đèn huỳnh quang, đèn halogen… mất từ 60% đến 98% năng lượng đầu vào để làm nóng. Đèn halogen tạo ra nhiệt độ cao gấp 4 lần so với đèn sợi đốt, có thể vượt ngưỡng 1.200 độ. Còn đèn huỳnh quang và compact khi đạt đến tuổi thọ đèn, chúng sẽ tự đốt cháy, phá hủy chấn lưu. Đây là “quả bom” nổ cho các vụ cháy thiệt hại về của và người.   

Tại sao bóng đèn sợi đốt lại rủi ro hơn hết?   

Không riêng gì sợi đốt, bất kỳ loại bóng đèn nào cũng có thể gây cháy nếu sử dụng sai cách. Do đó, nếu được sử dụng đúng cách, bóng đèn sợi đốt cũng có thể phục vụ bạn tốt trong một thời gian.  

Tuy nhiên, các bộ phận cấu tạo của sợi đốt khiến đèn luôn bị quá nóng. Đèn chỉ sử dụng tối đa 5% năng lượng vào việc chiếu sáng, phần còn lại bị chuyển hóa thành nhiệt. Nếu vỏ thủy tinh của bóng đèn bị vỡ, làm mất đi khí trơ thì khi được thắp sáng, dây tóc cũng sẽ bị vỡ trong vài giây, tạo ra tia lửa nhỏ có thể đốt cháy mọi vật liệu dễ cháy xung quanh.  

Đèn sợi đốt khi vỡ dễ gây ra hỏa hoạn 

Nếu bạn đang sử dụng đèn sợi đốt, hãy loại bỏ các vật liệu dễ cháy như giấy cách xa bóng đèn. Ngoài ra, đừng để đèn gần cửa sổ để tránh gió mạnh thổi vào các bóng đèn nóng. 

Đèn huỳnh quang – Nguy cơ nhiễm độc thủy ngân 

Chắc nhiều người vẫn chưa quên vụ hỏa hoạn lớn thiêu rụi nhà xưởng của 1 công ty bóng đèn có trụ sở tại Hà Nội, khiến hàng nghìn bóng huỳnh quang bị cháy. Theo TS. Nguyễn Hồng Vũ, Viện Nghiên cứu Ung thư, City of Hope, California, Mỹ, cơ chế thắp sáng của đèn huỳnh quang là cần thủy ngân. Lượng thủy ngân có trong bóng đèn dao động từ 3 đến 46mg. Bóng đèn dài 1,2m thường sử dụng có khoảng 5 mg thủy ngân trong đó.  

Với nhiệt độ cao của đám cháy, kim loại thủy ngân có trong bóng đèn hoàn chỉnh vỡ ra rất dễ dàng bốc hơi vào không khí. Hai cơ quan chính trong cơ thể tích tụ thủy ngân sau khi bị hấp thụ là não và thận. Nhiễm độc thủy ngân còn là nguyên nhân gây nên sẩy thai và thai dị dạng.  

Biết là thủy ngân có trong huỳnh quang độc như vậy, nhưng thực tế, trong điều kiện bình thường, liệu loại đèn này có khả năng gây cháy nổ không? 

Đèn huỳnh quang nóng chảy ở phần đế nhựa khi đạt đến tuổi thọ 

Theo tác giả Robert A. Yereance và Todd Kerkhoff trong cuốn sách Electrical Fire Analysis của họ, hầu hết các bóng đèn huỳnh quang có sẵn trên thị trường là loại dưới tiêu chuẩn. Một số bóng đèn này bắt đầu nóng chảy ở phần đế nhựa khi đạt đến tuổi thọ, và tạo ra khói cay, do đó, chúng có khả năng gây cháy nổ.  

Đèn LED: Kỷ nguyên mới của đèn điện 

Nói 1 cách chính xác thì, bóng đèn LED vẫn có sự phát sinh ra nhiệt. Tuy nhiên, lượng nhiệt chỉ bằng 1/3, thậm chí 1/5 so với các loại đèn truyền thống như sợi đốt. Bóng đèn LED Nanoco áp dụng công nghệ mới, cho phép đèn mát hơn đèn truyền thống nhờ bộ phận tản nhiệt. Đây cũng là lý do giúp các sản phẩm công nghệ LED có tuổi thọ dài. Bên cạnh đó, 1 bóng đèn LED khi hoạt động sẽ không lãng phí năng lượng thông qua nhiệt. Do số lượng điện lớn đã sử dụng để chuyển hóa thành ánh sáng. 

Đèn LED được xem là kỷ nguyên mới của đèn điện 

Các nguyên nhân khác...  

Bóng đèn chất lượng thấp  

Không có gì quá khi nói rằng “rẻ thì tốn tiền về lâu dài” trong vấn đề này. Bóng đèn chất lượng thấp thường có giá thành rẻ, được sản xuất bởi những thương hiệu kém uy tín, cuối cùng sẽ khiến bạn tốn hàng đống tiền. Những bóng đèn này thường có xu hướng nổ, chảy nhựa hoặc tạo ra mùi hôi, đó là dấu hiệu cho thấy bạn cần phải thay thế chúng. Hãy chọn những nhà sản xuất bóng đèn uy tín như Nanoco giảm thiểu các rủi ro về điện cho ngôi nhà thân yêu bạn nhé.    

Đèn phải chiếu sáng liên tục trong thời gian dài 

Nếu bạn quên tắt đèn khi ra khỏi nhà, yên tâm là sẽ chẳng có chuyện gì xảy ra cả. Tuy nhiên, nếu đèn được bật sáng liên tục trong vài tháng thì lại là chuyện khác. Tùy thuộc vào chất lượng của đèn, loại đèn, lượng nhiệt mà nó tạo ra, vị trí hoặc nhiệt độ trong phòng mà đèn sáng trong thời gian dài có thể gây ra hiện tượng quá nhiệt trên bóng đèn. Điều này có thể khiến đèn bị vỡ và làm cháy bất kỳ bề mặt giấy hoặc gỗ nào xung quanh đó. Nếu bạn có 1 kỳ nghỉ trong 2 tháng, tốt nhất là bạn nên tắt đèn hoặc kỳ nghỉ của bạn sẽ bị cắt ngắn với cuộc gọi từ sở cứu hỏa.   

Đèn nhấp nháy  

Đầu tiên, bạn cần tháo bóng đèn xuống và lắp vào 1 máng đèn mới để kiểm tra xem đèn có hoạt động lại bình thường không. Nếu vẫn xảy ra sự cố nhấp nháy thì cần phải thay bóng đèn mới. Hãy kiểm tra kỹ tắc te, chấn lưu để tìm xem nguyên nhân đèn nhấp nháy là do đâu. Ngay cả với đèn LED, sự nhấp nháy có thể tiềm ẩn nguy hiểm cháy nổ.  

Bóng đèn sai công suất  

Như đã đề cập trước đó, các loại đèn chiếu sáng thường có đề xuất về công suất tối đa cho các bóng đèn. Nếu lắp bóng đèn vượt quá công suất cho phép có thể làm cho đèn quá nóng, dẫn đến cháy nổ nghiêm trọng. Ví dụ, lắp bóng đèn 75w hoặc 100w cho một chiếc đèn chiếu sáng có công suất 60w sẽ khiến bóng đèn nhanh cháy do dây điện không chịu được tải.  

Hỏa hoạn không phải là 1 chủ đề vui vẻ để thảo luận. Tuy nhiên, bạn cần biết rằng một bộ phận nhỏ như bóng đèn cũng có thể là nguyên nhân gây ra những hậu quả nghiêm trọng, nên hãy nâng cao cảnh giác nhé.